2015/01/11
Atzizki hauek denbora adierazteko erabiltzen dira, eta haien bidez izenak (haurtzaro, sute...) eta adizlagunak (urtero...) sortzen dira.
Gehienetan izenei (urte + -aro = urtaro; euri + -te = eurite...) eransten zaizkie, baina bada salbuespenen bat (lehor + -te = lehorte).
- aro: denbora-tarte luze samarrak adierazteko erabiltzen da.
urte + -aro = urtaro
gazte + -aro = gaztaro
heldu + -aro = helduaro
Nerabezaro, ikastaro, zahartzaro, uztaro, haurtzaro, udaro...
-aldi: denbora-tarte laburtxoagoak adierazten ditu.
ikasi + -aldi = ikastaldi
Egonaldi, nekaldi, emanaldi, ibilaldi, hotzaldia, kantaldi, negualdi, oporraldi, hitzaldi, jaialdi, zinemaldi, egonaldi, pozaldi...
-ero/-ro: maiztasuna adierazten du eta guztietan formaren parekoa dugu.
urte + -ero = urtero
hilero, jaiero, arratsaldero, goizero, egunero, astero, minutuero, igandero ...
-te: gehienbat eguraldi-gertakariekin erabiltzen da.
elur + -te = elurte
haizete, gerrate, elurte, lehorte ...
Gainerako kasuetan, denboraldia adierazten du, izenak aipatutako horrek iraun bitarteko denboraldia, hain zuzen ere: gosete, antzinate ...
