AHALERA

Amaia 2017/03/15

ahalera taula bilaketarekin bat datozen irudiak
Ahalera egiteko aditz-forma bereziez gain, ahal, ezin eta 
nominalizazioa erabil litezke:

     "Etxera joan ahal gara"  
        "Ezin gara joan"  
     "Ez daukagu joaterik"

AHALERA: Honako testuinguruetan erabili ohi dugu: 

 1- Gauza gertagarriak:  
       Lore-ontzia eror daiteke haizeak jotzen badu. 
       Oporretan nora joan gaitezkeen pentsatu behar dugu. 
    
Lehenaldian, sarritan bete ez diren egintzez aritzeko:

 Egin nezakeen lan hori, baina azkenean ez nuen egin. 

2- Baimenak, eskaerak, proposamenak... 
  Joan naiteke hemendik? Joan zaitezke, bai. 
  Egiteko hoberik ez dugunez, zinemara joan gaitezke.

3- Probabilitatea:  
    Zu izan zaitezke lapurra. (baliteke zu izatea) 

4- Aukera fisikoa:   
    Leihotik Serantes mendia ikus daiteke. (ikusten da) 

5- Ahalmen ebentuala (erronka):
    Neuk ere egin nezake horrenbeste. 


  • Modu eta denborari erreparatuz hiru era ditugu:
            ORAINALDIA --- dezaket            
            LEHENALDIA --- nezakeen 
            ALEGIZKOA --- nezake  

  •   Aditz-erroa erabili ohi da (ikus, har, egon): Eros- dezaket, etor- zaitezke...
  •   Ahalera erreal (naiteke) eta hipotetikoaren (ninteke) arteko aldea ez da gaztelaniaz   bezalakoa; hau da, naitekeren ordez ninteke erabiltzeko joera oso nabarmena da, batik bat     galderetan eta oso ziurrak ez diren ekintzetan. 
Ikus al zenezake gure etxea hor goitik? 
Joan liteke, baina ez du inongo as­morik. 
  
  •   Zuzenak dira:       Ez naiteke joan / ezin naiteke joan.  
  •   
  • Baldintza-ondorioa moduko esaldietan ez erabili ahalera, hobe  da ahal eta ezin     erabiltzea: 
 Aberatsa banintz, opari bana egin ahal izango nizueke 
                                           (opari bana egin niezazueke*].


NOMINALIZAZIOA erabiltzean kontutan hartu: 
  • Izan eta egon aditzekin inper­tsonala egiten dela, eta ukan eta eduki aditzekin pertsonala: 


       Badaukat joa­terik,    ez dago hori egiterik ...
  • Nominalizazioan -TzERIK nahiz -TzEA, biak erabil litezke.


 Beraz: 

        Ezin naiz joan, ezin naiteke joan, ez naiteke joan, ez dut joaterik


 ARIKETAK: 1, 2

 Laguntzeko:  http://www.aditzak.com/

Etiquetas: